زعفران بومی نواحی مختلف آسیا، به ویژه جنوب غرب آسیا، جنوب اروپا و خوب اسپانیاست. قسمت مورد استفاده این گیاه که به نام زعفران در بازار تجارت موجود است انتهای خامه و کلاله گل است. خواص زعفران حاوی مواد چرب، املاح معدنی، موسیلاژ و اسانس های فراوانی است. رنگ زعفران مربوط به ماده ای به نام کرویسن است. مهمترین خاصیت زعفران که از قدیم مورد توجه بوده درمان افسردگی است.
زعفران بوی قوی و طعمی تلخ دارد، باعث تحریک اعصاب شده، اثر مسکن دارد و دارای خاصیت آرام بخشی و خواب آوری است و بالاخره اگر می خواهید همیشه شاد و خندان باشید، زعفران بخورید. زعفران را باید در شیشه های دربسته و دور از تور نگه داری کنید زیرا عطر و رنگ خود را در اثر نور از دست می دهد. اسانس زعفران تبخیر شدنی است و در صورت نگه داری نامناسب به مرور زمان اسانس آن تبخیر، از اثرات دارویی و طعم مزه آن کاسته شده و مرغوبیت خود را نیز از دست می دهد.
کروسین (Crocin)، بخش (مولکول) فعال زعفران، سلولهای مغز را جوان و سالم نگه میدارد. همچنین از سلولهای مغز در برابر رادیکالهای آزاد محافظت مینماید. علاوه بر این موجب کاهش التهاب مغزی گردیده و نشانگرهای خاصی از بیماری پارکینسون را نیز مهار میکند
این تیم تحقیقاتی برای انجام این بررسی به مطالعهای 12 هفتهای بر روی 60 نفر از افرادی که با مشکل اضطراب و افسردگی مواجه بودند، به صورت کنترل شده در دو گروه و با استفاده از عصارهی گیاه زعفران پرداختند.
برای این کار به هر یک از شرکت کنندگان کپسولی حاوی 50 میلیگرم زعفران و یا یک کپسول دارونما، برای مدت 12 هفته و به صورت 2 بار در روز داده میشد. آنها همچنین در طول دوره و در هفتههای اول، ششم و دوازدهم به پرسشنامه افسردگی بِک (BDI) و همچنین پرسشنامه اضطراب بِک (BAI) پاسخ میدادند.
با اینکه تنها 54 شرکت کننده این مطالعه را تکمیل نمودند؛ اما نتایج بررسیها نشان داد افرادی که از زعفران استفاده کرده بودند، تغییرات قابل توجه و چشمگیری را در روند پاسخنامههای مربوط به پرسشنامههای BDI و BAI داشتند.
بر اساس یافتههای این تحقیق، پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که مصرف مکملهای زعفران تأثیرات قابل توجهی را در درمان افسردگی و اضطراب به همراه خواهد داشت. خواص زعفران در درمان افسردگی ثابت شده است، البته باید توجه داشت که مطالعات گذشته نیز بر تأثیرات مثبت زعفران بر این بیماریها صحه گذاشته بودند. مطالعات نشان میدهند که مصرف زعفران میتواند حتی از داروهای ضد افسردگی همانند فلوکستین (Prozac) نیز اثرات بهتری داشته باشد، با این تفاوت و مزیت که عملکردی سریعتر داشته و از خود عوارض جانبی بر جا نخواهد گذاشت.
با توجه به اینکه مواد معطر گیاه در حالت پودر شده، بسیار سریع تر از پودر نشده آن تبخیر می شود پس بهتر است زعفران را تا موقع مصرف پودر نکنید یا در صورت پودر کردن، در ظرف دربسته نگه داری کنید. از مضرات زعفران این است که روی سیستم تولید مثل اثر دارد؛ بنابراین زنان حامله باید از خوردن زیاد آن اجتناب کنند. در ضمن خوردن زیاد زعفران برای کلیه ها مضر است و اشتها را نیز کم می کند.